“Big Ben” aslında neyin adı?
Tüm dünyanın tanıdığı Big Ben hakkında şaşırtıcı gerçekleri öğrenmeye hazır mısınız? İngiltere’nin bu ünlü simgesi hakkında duyduklarınızın ne kadarı doğru? İşte bilinmeyenleriyle Big Ben’in ilginç hikayesi…
Londra denildiğinde akla ilk gelen simgelerden biri olan Big Ben, sadece şehrin değil, İngiltere’nin de uluslararası yüzü haline gelmiş durumda. Ancak çoğu insan bu ikonik yapının adını yanlış biliyor. Genellikle tüm kuleye “Big Ben” denilse de, bu isim aslında sadece kuledeki devasa çana aittir. 13 ton ağırlığındaki bu çan, Westminster’daki Elizabeth Kulesi’nin içinde yer alıyor.
Big Ben’in hikayesi, 1834 yılında çıkan büyük bir yangının Westminster Sarayı’nı kül etmesiyle başlıyor. 1844’te yeniden inşa edilen Parlamento binalarına bir saat kulesi eklenmesine karar verildi. Bu projede Edmund Beckett Denison ve Kraliyet Astronomu Sir George Airy tasarımı üstlendi, yapımını ise Edward John Dent ve Frederick Dent gerçekleştirdi.
“Big Ben” isminin tam olarak nereden geldiği bilinmiyor. Ancak iki ana teori var: İlki, dönemin Bayındırlık Komiseri Sir Benjamin Hall’un lakabının bu çana verilmiş olabileceği. Kendisinin büyük cüssesi nedeniyle mecliste “Big Ben” olarak anıldığı biliniyor.
Diğer teori ise, dönemin ünlü ağır sıklet boksörü Benjamin Caunt’tan esinlenildiği yönünde. O da halk arasında “Big Ben” olarak tanınıyordu ve bu lakap, döneminde en büyük olan her şey için kullanılırdı.
SAATİN SESİ: BIG BEN’İN ÇALMA ÖYKÜSÜ
Devasa çan ilk kez 31 Mayıs 1859’da çaldı. Ne var ki birkaç ay içinde çatladı. Bunun üzerine tokmak hafifletildi ve çan, sağlam bir bölgesi tokmağa gelecek şekilde döndürüldü. Günümüzde hâlâ bu haliyle çalışmaktadır. Big Ben’in çan sesi, 31 Aralık 1923’ten bu yana BBC tarafından yayınlanıyor ve bu gelenek hâlâ devam ediyor.
KULEYE DAİR İLGİNÇ DETAYLAR
Kule 96 metre yüksekliğinde.
Tepedeki Ayrton Işığı’na ulaşmak için 399 basamak çıkılması gerekiyor.
Saat kadranları 7 metre çapında, akrep uzunluğu 4.2 metre ve ağırlığı 100 kilogram civarında.
Her kadranda 312 cam parçası bulunuyor.
Zaman ayarı, sarkaca eklenen veya çıkarılan madeni paralarla yapılıyor.
Parlamento oturumdayken saat yüzlerinin üzerinde özel bir ışık yanıyor.
BİR KULE, BEŞ İSİM
2012 yılında, Kraliçe II. Elizabeth’in tahttaki 60. yılı şerefine kuleye resmi olarak “Elizabeth Kulesi” adı verildi. Ancak halk arasında hâlâ Big Ben olarak anılıyor. Zaman içinde bu kuleye farklı isimler de takılmış:
Big Ben: En yaygın ve tanınan isim, ancak teknik olarak sadece çanı tanımlar.
St Stephen’s Tower: Bazı kitap ve yayınlarda geçen, ancak tamamen yanlış bir isimdir.
Clock Tower (Saat Kulesi): Bir dönem resmi olarak kullanılan ad, fakat çok genel bulunduğu için terk edildi.
Elizabeth Tower (Elizabeth Kulesi): Şu anki resmi adı.
East Tower (Doğu Kule): Medyada yanlışlıkla kullanılan bir isim, zira kule aslında kuzeydedir.
BIG BEN’İN İÇİNE GİRMEK MÜMKÜN MÜ?
Evet, Big Ben’e ziyaretçiler kabul ediliyor. Rehberli turlar sayesinde 90 dakikalık bir yolculukla ziyaretçiler, saat mekanizmasını, dört saat yüzünün arkasını ve çan odasını görebiliyor. Ancak bu turlar için önceden rezervasyon yapmak gerekiyor.
SADECE BİR SAAT DEĞİL, BİR KÜLTÜREL MİRAS
Big Ben yalnızca bir saat değil; İngiltere’nin mühendislik becerisi, tarihi mirası ve kültürel hafızasının bir simgesi. İsmiyle, sesiyle ve görkemiyle Londra’yı anlatan bu yapı, yıllardır hem yerli halkın hem de turistlerin hayranlığını kazanmaya devam ediyor. Yanlış bilinse de, “Big Ben” adı dünya hafızasına kazınmış durumda.
