Trump’ın ek vergileri Amerika’yı da Avrupa’yı da üzdü
ABD’de Başkanlık seçimlerini Donald Trump’ın kazanması ile birlikte korkulan ticaret savaşları yeniden başlıyor.
Öyle ki, Trump, seçim kampanyası döneminden beri yapacağını söylediği fakat seçimlerden sonra ertelediği gümrük vergilerini artırma sözünü sonunda yerine getirdi.
Önceki hafta yapılan açıklamaya göre, ABD’deki ithal otomobil ve hafif ticari araçlar ile temel otomobil parçalarına yüzde 25 gümrük vergisi uygulanmasına yönelik kararname Başkan Trump tarafından imzalandı.
Bu kararı ‘Amerika’nın kurtuluş gününün başlangıcı’ olarak tanımlayan ABD Başkanı Trump, tarifelerin 2 Nisan’da yürürlüğe gireceğini bildirdi.
Söz konusu karar ABD’de üretilen otomobilleri kapsamayacakken, Beyaz Saray’dan yapılan açıklamaya göre Trump’ın ‘ek gümrük vergisi’ kararının ülkede yıllık 100 milyar dolar gelir artışı yaratması bekleniyor.
ABD’deki ek gümrük vergisi kararı binek otomobiller ile hafif ticari araçların yanı sıra motor, şanzıman, güç aktarma parçaları ve elektrikli bileşenler gibi temel otomobil parçalarına uygulanacak. Kararın diğer parçaları da kapsayacak şekilde genişletilmesine yönelik de açık kapı bırakılmış durumda.
Her ne kadar Beyaz Saray yönetimi kararın sonuçlarının olumlu olacağından umutlu olsa da, hem ABD hem de Avrupa otomotiv endüstrisi ise endişelerini dile getirmeye başladı.
Ek gümrük vergisi kararının duyurulmasının ardından, otomotiv şirketlerinin küresel borsalarda işlem gören hisselerinde düşüşler yaşandı.
Sektör kaynakları, sürecin ilerleyen dönemlerinde otomotiv şirketlerinde büyük çaplı işten çıkarmalar yaşanabileceği ve ABD’de satılan araçların da fiyatlarının artabileceğini belirtiyor.
‘DAHA AZ ÖZELLİK DAHA YÜKSEK FİYATA SATILACAK’
Konuya ilişkin Reuters’a konuşan Aston Martin’in eski CEO’su Andy Palmer, “Otomobil üreticilerinin yeni tarifelerin maliyetini mümkün olduğunca müşteriye yansıtması beklenebilir. Bu da maliyetlerini düşürmek için özellikleri kaldırırken, fiyatları da artırmak anlamına geliyor” uyarısında bulundu.
Otomobil üreticilerinin oluşacak yeni maliyetleri ABD’de üretilen ve ithal edilen modeller arasında paylaştırabileceği, ülkedeki ithal araç sayısının da azalabileceği yapılan tahminler arasında.
S&P Global Mobility’nin son raporunda, yeni tarifelerin önümüzdeki yıllarda ABD otomotiv pazarının 2024’teki 16 milyondan 14.5 milyon ila 15 milyon aralığına düşebileceği tahminine yer verildi. Analiz şirketi Cox Automotive ise, tarifelerin ABD’de üretilen bir araca 3 bin dolar ek maliyet getirebileceğini, bu rakamın Kanada veya Meksika’da muafiyetsiz üretilen araçlara ise 6 bin dolar şeklinde yansıyabileceğini bildirdi.
ABD’deki otomobil bayilerinin yaklaşık 90 günlük stoklarının bulunduğu, fiyat artışlarının bundan sonra başlayabileceği öngörülüyor.
‘AVRUPALILAR ABD’DE ÜRETTİKLERİ ARAÇLARIN YÜZDE 60’INI İHRAÇ EDİYOR’
Atlantik’in diğer yakasında da Trump’ın ek gümrük vergisi kararı endişe yaratmış durumda.
Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (ACEA) Genel Müdürü Sigrid de Vries, ABD’nin yeni otomobil tarifelerinin küresel otomobil üreticilerini ve ABD’deki imalatı olumsuz etkileyeceğine işaret etti.
Vries, ACEA’nın ABD Başkanı Donald Trump’ın sektöre yönelik ek tarifelerinden derin endişe duyduğunu belirterek, Avrupa otomobil üreticilerinin uzun süredir ABD’ye yatırım yaptığını, ülkede istihdam sağladığını, ekonomik büyümeyi teşvik ettiğini ve ABD’ye önemli bir vergi geliri sağladığını vurguladı.
Vries, “Avrupalı üreticiler ABD’de ürettikleri araçların yaklaşık yüzde 60’ını ihraç ediyor, bu da ABD ticaret dengesine önemli katkı sağlıyor. ABD Başkanı Trump’ı tarifelerin yalnızca küresel otomobil üreticileri üzerindeki değil, aynı zamanda ABD’deki yerel üretim üzerindeki olumsuz etkisini de dikkate almaya çağırıyoruz” dedi.
ABD’de yaklaşık 16 milyon adetlik otomotiv pazarının yarıya yakınını ithal modeller oluşturuyor.
Ülkenin otomotiv pazarında en çok ithalat ise Meksika, Japonya, Güney Kore ve Almanya’dan yapılıyor. Dolayısıyla Trump’ın gümrük vergilerinden en çok etkilenecek markaların da, bu ülkelerde üretim tesisleri bulunan ve ABD’ye ithalat yapan markalar olması bekleniyor.
GÜNÜN KAZANANI TESLA OLACAK
Trump’ın en büyük destekçilerinden biri olan Elon Musk’ın CEO’su olduğu elektrikli araç markası Tesla’nın, ABD’deki yeni ek vergilerden rakiplerine göre daha az etkilenmesi bekleniyor.
Şirket, montaj yeri, parçaların yapıldığı yer, motor menşei, şanzıman menşei ve ABD üretim işgücü gibi kriterlere göre rakiplerine kıyasla daha fazla ‘Amerikalı’ durumda.
Analistler, Meksika’da fabrikaları bulunan General Motors gibi diğer Amerikan otomobil üreticilerinin aksine, Tesla’nın ABD’de sattığı tüm araçların ABD’de üretildiğine işaret ediyor.
Fakat, Tesla bile, araçlarının tamamını Teksas ve Kaliforniya fabrikalarında üretmesine rağmen, yüzde 100 ‘Amerikalı’ değil.
Tesla, otomobillerinin uluslararası parçalara ne kadar bağımlı olduğunu kamuoyuna açıklamıyor.
Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi’nin (NHTSA) Ekim 2024 tarihli bir belgesi, tüm Tesla otomobillerinin bileşenlerinin yüzde 25’inin ithal edildiğini gösteriyor, ancak hangi ülkelerden ithalat yapıldığı belirtilmiyor. Belgeye göre bu bileşenlerin yüzde 60’ından fazlası ABD veya Kanada’da üretiliyor.
Trump’ın yeni vergilerinin, Ford, General Motors ve Stellantis arasındaki elektrikli araç rekabetinde Tesla’ya yeni bir ivme kazandırması bekleniyor.
‘ALMAN MARKALARIN AMERİKAN ŞİRKETLERİ HALİNE GELMESİNİ İSTİYORUM’
ABD’nin güney komşusu Meksika, son 15 yılda Volkswagen, BMW ve Audi gibi markaların çoğunlukla ABD pazarına yönelik önemli bir üretim merkezi haline geldi.
Alman Otomotiv Endüstrisi Birliği (VDA) rakamlarına göre, 2023 yılında Alman üreticiler Meksika’da 716 bin binek otomobil üreterek yeni bir rekoru kırmışlardı.
2023 yılında ABD’deki otomobil üretimi yüzde 9 artışla 10.6 milyon adede ulaşırken, Meksika’daki otomobil üretimi ise yüzde 14 artışla 4 milyon adedi aşmıştı.
Sonuç olarak, ABD Başkanı Trump’ın imza attığı yeni gümrük vergilerinin asıl hedefini de yine Trump’ın açıklamalarından öğreniyoruz.
Ek gümrük vergileri konusunda ilk net mesajını seçim kampanyası döneminde Ekim 2024’te Georgia’daki bir mitingde veren Trump, “Alman otomobil şirketlerinin Amerikan otomobil şirketleri haline gelmesini istiyorum” şeklinde dikkat çeken ifadeler kullanmıştı.
